Tim Wagelaar (student Bestuur en beleid aan de Universiteit van Utrecht) deed onderzoek bij inloophuis de Kloof. Hij vroeg zich af: Gaan dakloze mensen stemmen? En hoe gaat dat dan precies? En hoe kijken ze naar de politiek?
Dakloze mensen hebben veel baat bij maatschappelijke verandering, maar het is ingewikkeld voor ze om die verandering ook voor elkaar te krijgen. Meedoen in de politiek, door bijvoorbeeld te stemmen, komt niet veel voor. Dat is de conclusie van het onderzoek van Tim naar de politieke participatie van dakloze mensen. Hij onderzocht het met vragenlijsten, interviews, etnografisch onderzoek en gesprekken met (ervarings-)deskundigen. Zijn onderzoek is beperkt, maar toch geeft het inzicht.
GEEN RECHTEN OF STEMPAS
Dat daklozen vaak niet stemmen heeft een paar oorzaken schrijft Tim. Allereerst mogen veel dakloze mensen zonder Nederlandse nationaliteit of verblijfsvergunning niet stemmen. Voor dakloze mensen met kiesrecht is een registratie in de BasisRegistratie Personen (BRP) een drempel. Om een stempas te ontvangen moeten ze een briefadres hebben. Het is niet met zekerheid te zeggen dat dit een reden is dat ze minder stemmen, maar het lijkt wel een logische verklaring.
STEMMEN? EERST ETEN
Veel dakloze mensen leven in extreme bestaansonzekerheid. Die situatie lijkt een reden te zijn dat ze minder stemmen. Ze zijn zo bezig met hun basale levensbehoeftes, zoals eten, slapen, schone kleding en warm blijven dat ze geen ruimte hebben om ook bezig te zijn met iets abstracts als politiek.
WANTROUWEN
Tot slot zijn alle daklozen die Tim interviewde wantrouwend tegenover de politiek. Ook daardoor zijn ze weinig gemotiveerd om te gaan stemmen. “De politiek er toch niet voor hen” zeggen ze zelf vaak.
Uit het onderzoek leidt Tim af dat de combinatie van al deze redenen ertoe leidt dat politieke participatie voor dakloze mensen moeilijker is dan voor andere groepen met een lage sociaaleconomische status.
PLANNEN VAN DE REGENBOOG
De Regenboog Groep heeft lessen getrokken uit het onderzoek van Tim. Ze wil meer stemlokalen in eigen locaties, zoals inloophuizen. Bovendien wil de Regenboog het onderwerp dakloosheid in verkiezingsprogramma’s van de partijen krijgen en mogelijk kan er een stemwijzer komen rond het thema dakloosheid.
Betekent dakloosheid stemloosheid?
Je vindt hieronder de resultaten van de scriptie van Tim Wagelaar.