Aki Herlyn - maatschappelijk werker Deutsche Hilfsverein (DHV), vanaf 1978 bij AMOC. In 2021 ging ze met pensioen.
Ruim veertig jaar was Aki Herlyn maatschappelijk werker voor zware drugsverslaafden. In de roerige jaren zeventig en tachtig ging ze midden in de nacht op zoek naar Duitse heroïneprostituees.
Pionierswerk op ‘de dijk’
De Zeedijk was een no-go-area in de jaren 70. Herlyn: “Politieagenten zag je er niet vaak alleen naartoe gaan. Die gingen liever met z’n drieën of met een politiehond erbij. De gewone mens liep er niet.” Herlyn toog, zo jong als ze was, naar de dijk. “Onze cliënten zaten daar, in drugshotels en kraakpanden. Wij gingen erheen om met ze te praten en contacten te leggen. Het was pionierswerk. Ik was strijdvaardig en ging ervoor. Wij trotseerden onze angst. Later, toen de gebruikers me leerden kennen, voelde ik me veiliger in die buurt. Ons doel was niet ze te laten afkicken. We hielpen ze met terugkeer naar Duitsland en legden contacten met familieleden.” Onder de groep Duitse verslaafden zaten vooral spuiters, vervolgt Herlyn. “Ze kregen ziektes als hepatitis en longontsteking en veel infecties door het gebruik van elkaars spuiten. De verloedering nam toe. We probeerden een vertrouwensband met ze op te bouwen.” Dat lukte vaak, met veel geduld.
Zeedijk 1978 | Fotograaf Bert Verhoeff
Eenzame uitvaart
De Duitse Anja Joos kwam al vroeg bij AMOC over de vloer. Ze woonde in een kraakpand, zoals de meeste gebruikers, en verkocht medicijnen op de ‘pillenbrug’. Ze tippelde om aan geld te komen en gebruikte alles wat er te gebruiken viel, aldus Herlyn, die Joos goed heeft gekend. “Anja was een sterke vrouw met een stevige verslaving.” In 2003 werd Joos op straat doodgetrapt en Amsterdam stond op zijn kop. Er werd zelfs een stille tocht gehouden. Helaas is Joos niet de enige dode in Herlyn’s lange carrière, vertelt ze. Vooral in de begintijd van haar loopbaan overleden veel gebruikers aan de gevolgen van aids of een overdosis. Vaak liet de familie het afweten of was er al heel lang geen contact meer. “Ik kan me nog herinneren dat ik tijdens een crematie van een cliënt in mijn eentje achter de kist aanliep. Verder was er niemand.”
De kracht van mensen
Herlyn is inmiddels met pensioen, en kijkt met voldoening terug op haar werk. In 2021 kreeg ze vanuit Duitsland een mail van een oud-verslaafde, Thomas, inmiddels rond de vijftig. Hij had zes jaar in de gevangenis gezeten, schreef hij. Maar hij vertelde ook dat hij zijn zesde cleane jaar inging en sinds twee jaar begeleid zelfstandig woonde. “Thomas wilde me dat vertellen omdat ik altijd in hem had geloofd, mailde hij. Dat doet me wel wat. Ik word er nog emotioneel van. Ik haal hem zo voor me. Een grote man met een mager gezicht. Midden jaren negentig reed ik hem in mijn eigen auto naar een Duitse kliniek. Ik zoek graag de kracht van mensen, geef hen respect en vertrouwen. Ik geloof dat elk klein stapje een mensenleven kan veranderen.”
Aki heeft haar herinneringen aan de beginjaren van AMOC opgeschreven. Lees ze hier