Van spullen die ze op straat vindt maakt ze kunst. "Vanuit niets maak ik iets", zegt de 36 jarige Lynnette die jaren kampte met mentale problemen, verslaving en financiële problemen. Ana, een maatje van De Regenboog Groep leerde haar anders kijken naar het leven. Het leverde haar zelfvertrouwen op en uiteindelijk een expositie op in de Hallen.
"Ik werk veel met kippegaas en eierdozen", vertelt Lynnette, terwijl ze haar werk laat zien op haar telefoon. Haar ogen glimmen. Als ze over haar kunst praat, staat ze aan. Vorige maand hing het werk nog in de Hallen. "Die locatie past heel goed bij mij. Vroeger was het een tramremise, maar nu heeft het een andere bestemming. Ik ben ook bezig me te ontwikkelingen. En met mijn kunst maak ik vanuit niets íets. Dat is ook zoals ik ben. Ik was een beetje niets en ik ben weer een beetje iets aan het worden."
Ruim twee jaar geleden klopte Lynnette aan bij De Regenboog Groep. Ze was toen nog niet zo lang in herstel van haar verslaving. Wel was ze heel bewust stappen aan het zetten om niet terug te vallen. Ze vroeg om ondersteuning in de vorm van een sparringpartner rondom financiën, zelfzorg en structuur. Tijdens de intake werd haar gevraagd wat ze zou wensen als ze het grootste deel van haar problemen had overwonnen. Ze zei: een expositie. Lynnette, lachend: "Ik dacht alleen wel: als ik ooit exposeer, dan zal dat over tien jaar zijn of zo. Ik had geen flauw idee dat het al zo snel zou zijn. Binnen twee jaar was het er, een eigen expositie!"
Een maatje voelde als falen. Dat gevoel heb ik nu helemaal niet meer.
Maatje met ervaring
"Tot twee jaar geleden was ik verslaafd aan eten en geld uitgeven buiten mijn budget. Ik gaf ook veel geld uit aan eten bestellen. Ik had een afkeer van structuur en had moeite met het op orde brengen van mijn financiën. Het huishouden was ook een groot ding. Ik ben toen in budgetbeheer gekomen, maar ik had ook behoefte aan een maatje. Dan moet je naar de Regenboog, werd me verteld. Het voelde dubbel: ik had behoefte aan iemand die me opweg kon helpen, maar er was ook de innerlijke criticus: je bent nu in de dertig en je snapt er nog geen klote van. Een maatje voelde als falen. Dat gevoel heb ik nu helemaal niet meer. Ik heb zóveel aan Ana gehad. Ze is heel praktisch, daar houd ik van. Maar ze heeft ook oog voor de mens achter de problemen. Wat heel veel scheelt is dat ze weet waar ik het over heb als ik praat over mijn eet- en koopverslaving. Ze heeft zelf namelijk ervaring met verslaving gehad. We hebben niet dezelfde middelen gebruikt, maar verslaving is universeel. Had ik iets meegemaakt waar een bepaalde emotie aan vast zat, waardoor ik weer terug dreigde te vallen, dan kon ik daar met Ana, zij vanuit haar eigen ervaring, over praten."
Lynnette toont een werk op haar telefoon.
Mijn hele leven had ik het idee dat ik het verkeerd deed.
Geen standaard
"Wat Ana heel goed doet is een spiegel voorhouden. Ze laat je zien dat je wél iets betekent. Ik ben geen ochtendmens bijvoorbeeld. Maar van huis uit heb ik meegekregen dat je 's morgens om acht uur moet opstaan om te gaan werken. Dat lukt mij niet. Ik functioneer het beste 's avonds en 's nachts. Mijn hele leven had ik het idee dat ik het verkeerd deed. Ik paste niet in het plaatje van de maatschappij. Ana leerde mij dat het standaard plaatje helemaal niet nodig is om toch van betekenis te kunnen zijn. En ze hield me een spiegel voor.
Ana: "Dan vroeg ik wat ze had gedaan die week. Niks, zei ze. Dan vroeg ik verder en bleek ze van álles te hebben gedaan: dinsdag haar vriend, vrijdag vrijwilligerswerk en 's avonds haar kunst en nog vele andere dingen. Dán heb je toch heel veel gedaan! zei ik."
We zijn gelijkwaardig. Ik denk dat dit het geheim is van een maatje.
Lynnette
Gelijkwaardig
"Door Ana ben ik anders gaan kijken naar hoe je kunt leven. Ik leerde mee te bewegen in mijn energie en er niet tegen te vechten. In de ochtend ligt mijn energie niet, waardoor ik helemaal blokkeerde en zowel 's morgens als 's avonds niets deed. Ik heb nu geaccepteerd dat ik op andere tijden energie heb, ik doe de dingen op tijden waarop andere mensen tv gaan kijken of in bed liggen. De was ophangen bijvoorbeeld, de afwas, alles in huis, behalve stofzuigen, dat kan ik mijn buren niet aan doen om twaalf uur 's nachts. Ik ben nu veel productiever. Mijn huis is op orde. Ik leef gezonder."
Ana's geheim? "Ze legt niets op." Ana lacht: "Nee, anders word ik een hulpverlener in plaats van een maatje. Ik vraag: wat werkt voor jou? en zal niet snel zeggen: je moet dit en je moet dat doen. We zijn gelijkwaardig. Ik denk dat dit het geheim is van een maatje."
Nieuwsgierig naar het werk van Lynnette, kijk op instagram: instagram.com/LyLymaakt
Voor expositiemogelijkheden, mail naar: LZvanderHorst@gmail.com
Tekst: Nicolline van der Spek Fotografie: Merlijn Michon