Dagcoördinatoren zijn de gastheren en gastvrouwen van het inloophuis. Hun gasten zijn geen doorsnee klanten, maar dakloze bezoekers met hun specifieke behoeften en omgangsvormen. Hoe zorgen de ‘dagco’s’, zoals ze zichzelf noemen, voor tevreden gasten?
Via de camera’s is te zien dat er rond de twintig mensen voor de deur staan bij inloophuis Blaka Watra. Nog voor die deur opengaat, registreert Kenneth ze in het systeem. Hij kent ze bijna allemaal bij naam. Stipt om half twee lopen Musa en Marcel naar buiten. Zij zijn net als Kenneth dagco. Het tweetal begroet de bezoekers voor de deur en laat ze vervolgens rustig binnen.
Rust is schaars
Na een half uurtje hebben ongeveer veertig bezoekers hun plekje in de inloop ingenomen. Musa overziet de ruimte en vertelt: “Dit is hun huis en het is aan ons ervoor te zorgen dat het dat ook blijft.” De nacht brengen veel bezoekers buiten door. Ze slapen in het gebied rond het centraal station, althans dat proberen ze. Overdag hebben ze los-vast-klusjes waar ze wat mee verdienen. Al met al een onrustig bestaan. Het inloophuis is voor hen dé plek om tot rust te komen.
“Dit is hun huis en het is aan ons ervoor te zorgen dat het dat ook blijft.”
Gezien worden
Terwijl de huiskat een rondje door de inloop maakt en zich laat aanhalen, heeft dagco Esmeralda haar handen vol aan een bezoekster die haar verse pakje sigaretten kwijt is. Aangeslagen door het verlies loopt ze heen en weer. Esmeralda: “Voor tien euro aan tabak, dat is vermoedelijk al het geld dat ze vandaag te besteden had. Dus die sigaretten zijn belangrijk.” Met een gekwelde blik loopt de bezoekster nog een uur of twee rusteloos rond. “Het gaat er dan om dat je mensen -die helemaal niks hebben- het gevoel kan geven dat er iemand achter ze staat”, verwoordt Esmeralda haar taak.
Dagelijkse behoeften
Naast sfeerbeheer en mensen laten weten dat ze er niet alleen voor staan, zijn de dagco’s er om praktische zaken te regelen. Bezoekers laten hun telefoon door ze opladen. Ze halen schone sokken uit de keldervoorraad en vullen het wc-papier aan. Iemand koopt voor anderhalve euro een pijpje bij de balie om zich vervolgens terug te trekken in de gebruikersruimte. De koffie wordt bijgezet, het brood aangevuld en de wasmachine en droger draaien continu. Het gaat vooral om basale zorg: dingen die huisbewoners als vanzelfsprekend in hun dagelijkse routine doen, maar voor wie op straat leeft, zijn ze een opgave.
Marcel and a visitor to walk-in centre Blaka Watra.
Een sterk team en duidelijke regels
De dagco’s zijn het over een paar dingen volledig met elkaar eens. Je hebt een stabiel team nodig waarin je elkaar vertrouwt. Bovendien zijn goede afspraken onmisbaar. De bezoekers van Blaka Watra hebben weinig ruimte in hun hoofd. Ze missen de juiste papieren, hebben last van ernstige psychiatrische problemen, zijn onder invloed of hebben een verstandelijke beperking. Voor hen zijn ritme en duidelijkheid heel prettig. Heb je in het inloophuis geen duidelijke structuur, dan levert dat gegarandeerd gedonder op. En dat is niet wat het team wil. Alles is gericht op het scheppen van rust en dat is in essentie ook wat de bezoekers willen, ook al verstoren ze die soms zelf.
Vrij simpel
De vooruitzichten voor bezoekers zijn heel verschillend. Sommigen lopen al jaren op straat en willen niets weten van veranderingen in hun situatie. Anderen zouden gebaat zijn bij een plek in de maatschappelijke opvang, maar komen er om de een of andere reden niet voor in aanmerking. En er zijn er die wachten op terugkeer naar het land van herkomst. Alle hulpverlening in inloophuizen wordt verzorgd door de maatschappelijk werkers die regelmatig aanwezig zijn. De dagco’s hebben hun handen vol aan het dagelijkse reilen en zeilen. Marcel: “Onze rol in het inloophuis is vrij simpel. Je geeft een boks, een hand en maakt een geintje. De bezoekers hebben niet veel verwachtingen”, legt hij uit, “de horizon ligt nooit ver weg, morgen is er weer een dag.”
En voor dagco’s is die dag nooit saai. Maar wat er ook gebeurt: achter de schermen zorgen zij dat het huishouden blijft draaien en kan er altijd op ze worden gerekend. In het huis van hun gasten zijn zij het baken. Onmisbaar.