De 25-jarige Len is gediagnostiseerd met een autisme spectrum stoornis (ASS). Toen hij naar Amsterdam verhuisde kwam zijn Regenboogmaatje Jeroen (39) als geroepen. "Jeroen is mijn referentiekader."
Boven een dampende kop thee kiest Len zijn woorden zorgvuldig. Jeroen heeft een totaal andere manier van praten, de woorden zijn even mooi gekozen, maar de aarzeling ontbreekt. Jeroen is stellig waar Len voortdurend zoekt naar context, het waarom, naar duiding. Aan zelfkennis geen gebrek. "Ik ben altijd heel erg goed geweest in over alles twijfelen." Dan, in een voor elke schrijver jaloersmakende zin: "Ik ben die wankele vaas die opgevangen moet worden."
Begin 2024 verhuisde Len van Winterswijk naar Amsterdam. Hij ging werken als motion graphic designer bij een reclamebureau dat hem dolgraag wilde hebben, want Len is goed. Als vierdejaars student Creative Media and Game Technologies won hij al een prijs met zijn video’s. Zijn grootste hit op YouTube is goed voor meer dan 10 miljoen views. Nu maakt hij motion graphics voor onder andere Albert Heijn. Niet bepaald een jongen die een maatje nodig heeft, zou je denken. Maar dat is buiten zijn ASS gerekend.
Asperger
Het syndroom van Asperger is een oude naam die je tegenwoordig niet vaak meer tegenkomt. Vroeger waren er verschillende soorten autisme, die nu allemaal onder de naam autismespectrumstoornis (ASS) vallen. Hier viel ook het syndroom van Asperger onder. En daar heeft Len 'last' van. "Ik kan door mijn ASS niet goed op mijn intuïtie vertrouwen en kan mensen niet goed lezen. Daarom moet ik alles ondervragen en geef ik soms een ander sociaal signaal af dan ik zou willen. Soms praat ik te hard of ben ik te direct. In werkelijkheid ben ik niet defensief maar gewoon nieuwsgierig naar iets, of heel erg enthousiast. Jeroen is mijn referentiekader. Hij heeft me echt geholpen in Amsterdam."
Jeroen komt tussenbeide. "Het is niet alleen een handicap, je ASS. Hoe mooi is het dat je als kunstenaar overal ongefilterd instapt."
"Het heeft zeker voordelen", bevestigt Len. "Ignorance is bliss. Geen biases. Geen aannames. Op het gebied van kunst is dat zeker een groot voordeel."
Maandenlange wachtlijst
Terugblikkend op zijn eerste stappen in Amsterdam herinnert Len zich een gesprek bij het Buurtteam Oud-Zuid. Van zijn ambulant begeleider in Winterswijk had hij het advies gekregen ook in Amsterdam ambulante hulp te zoeken. De gemeente wees hem op het bewuste Buurtteam. "Daar hoorde ik dat er een stichting was die mensen begeleidt met ASS, maar daar hadden ze een maandenlange wachttijd. Ze tipten de Regenboog: een buddytraject, lijkt je dat wat? Niet veel later ontmoette ik Jeroen en the rest is history."
Jeroen wilde naar eigen zeggen graag iets goeds doen voor de wereld. "Mijn broer was buddy van een man uit Syrië. Ik dacht: waarom doe ik dit eigenlijk niet?". Online vond hij De Regenboog Groep. "Petje af voor wat ze allemaal doen op het gebied van informele zorg. Daar mag Amsterdam echt trots op zijn." Jeroen vertelt over de training die hij kreeg bij de Vrijwilligersacademie en over het telefoontje dat al snel volgde: we hebben iemand gevonden die perfect bij je past. Ik weet nog dat ik dacht: “jullie is er natuurlijk alles aangelegen om mij dit te verkopen”. Maar ze hadden gelijk; ik vind Len gewoon fantastisch. Ik wist ook vrij snel wat hij nodig had: veiligheid. Het is nogal een stap, van Winterswijk, een dorp, naar Amsterdam. Ongeacht wie je bent of wat je doet, is dat een grote stap. Laat staan als je ASS hebt."
Veel te braaf!
"De keywords van onze match waren kunst en creativiteit", verklaart Len de klik die er meteen was. "Ik studeer op dit moment aan de Rietveld Academie en Jeroen is afgestudeerd aan de ArtEZ in Arnhem."
Jeroen: "Er was bij Len een sluimerend verlangen, voelde ik in de gesprekken die we hadden. Op een gegeven moment zei ik: volgens mij moet je kunstacademie gaan doen. Het sluit heel goed aan bij je talenten en kan veel toevoegen aan je ontwikkeling. In april 2024 schreef hij een brief om toegelaten te worden. Ja, die heb ik toen finaal afgekeurd. Veel te braaf! Je gaat naar de kunstacademie, zei ik, niet naar een of andere LOI-cursus."
Dat Jeroen kritisch is, vindt Len alleen maar goed. "Jeroen vindt niet alles alleen maar leuk wat ik doe, denk en vind. Dat heb ik nodig, want soms weet ik gewoon niet of ik op de goede weg zit. Dan heb ik behoefte aan iemand van buitenaf om richting te geven."
Jeroen: "Of om te zeggen dat je heel erg goed bezig bent. Zoals nu."
Len: "Ja, zo voelt het voor mij wel. Ik ben een gezegend mens."